Wzgórze ST. Michael-Preko

Wzgórze Świętego Michała, wznoszące się na wysokość 263 metrów, jest drugim co do wysokości punktem na chorwackiej wyspie Ugljan. Od najdawniejszych czasów pełniło kluczową rolę militarną i strategiczną w archipelagu Zadaru.

Pierwsze ślady osadnictwa na tym terenie pochodzą z okresu środkowego neolitu. W IV wieku p.n.e. wzniesiono tu gród, którego rozmiary sugerują, że służył jako schronienie. Oprócz zewnętrznych kamiennych murów z epoki żelaza odkryto także dwie wewnętrzne linie murów z późnego okresu rzymskiego (III lub IV wiek) lub bizantyjskiego (V lub VI wiek).

W VI wieku Bizantyjczycy zbudowali na wzgórzu twierdzę, będącą częścią łańcucha fortyfikacji wzdłuż wybrzeża Adriatyku. Pod koniec X wieku powstał tu kościół Świętego Michała, a w następnym stuleciu benedyktyński klasztor o tej samej nazwie, funkcjonujący do końca XVI wieku.

W 1203 roku, po zniszczeniu Zadaru przez krzyżowców, Wenecjanie zbudowali twierdzę Świętego Michała, aby kontrolować Zadar i chronić swoje statki oraz kupców. Mieszkańcy Zadaru zdobyli jednak twierdzę, uszkadzając ją i biorąc wenecką załogę do niewoli.

Pierwsza wzmianka o twierdzy jako castrum S. Michaelis de monte pochodzi z 1345 roku, z okresu oblężenia Zadaru przez Wenecję. Mimo że próba zdobycia twierdzy w 1345 roku nie powiodła się, Wenecjanie zdobyli ją rok później. Po podpisaniu traktatu pokojowego w Zadarze w 1358 roku twierdza ponownie znalazła się pod kontrolą Zadaru. Mieszkańcy rozpoczęli jej odbudowę, jednak w 1409 roku Dalmacja została sprzedana Wenecji, a twierdza ponownie znalazła się w ich rękach. Przez kolejne cztery wieki pełniła funkcję punktu obserwacyjnego oraz służyła do sygnalizowania zagrożenia przez zapalanie sygnałowych ognisk.

Podczas I wojny światowej twierdza została znacznie uszkodzona; kościół zrównano z ziemią, a mury częściowo zniszczono. W czasie wojny o niepodległość Chorwacji była celem ataków ze względu na antenę radiowo-telewizyjną zamontowaną tuż przed konfliktem. Obecnie twierdza Świętego Michała jest objęta ochroną jako dziedzictwo kulturowe Chorwacji.

Wzgórze Świętego Michała oferuje nie tylko bogatą historię, ale także malownicze widoki na okoliczne wyspy i Morze Adriatyckie. Szlak prowadzący z miejscowości Preko jest popularny wśród turystów; piesza wędrówka zajmuje około godziny i wiedzie przez gaje oliwne, co czyni ją wyjątkowo urokliwą.

Dla miłośników aktywnego wypoczynku wyspa Ugljan oferuje liczne szlaki turystyczne i rowerowe, a także piękne plaże, takie jak Južna Luka. Warto również odwiedzić Muzeum Oliwy z Oliwek oraz klasztor franciszkanów. Regularne połączenia promowe z Zadarem ułatwiają dostęp do wyspy, czyniąc ją idealnym miejscem na relaksujące wakacje z dala od tłumów turystów.

Według lokalnych legend wyspa Ugljan była niegdyś domem dla gigantów, a w jej jaskiniach ukryte są skarby piratów. Inna opowieść mówi o morskiej dziewczynie zamieszkującej jedną z jaskiń na wyspie.
Wzgórze Świętego Michała to miejsce, gdzie historia splata się z legendą, oferując odwiedzającym nie tylko lekcję przeszłości, ale także niezapomniane wrażenia z pięknych krajobrazów i lokalnych opowieści.